Jak przerwać rodzinne schematy?

Czy zastanawiałaś się kiedyś, dlaczego reagujesz w określony sposób w relacjach z bliskimi? Skąd biorą się Twoje lęki, poczucie winy, potrzeba udowadniania swojej wartości, a czasem nieustanna walka o miłość i akceptację? Dlaczego, mimo że tak bardzo starasz się nie powtarzać błędów rodziców, nagle słyszysz w swoich ustach ich słowa lub czujesz w sobie emocje, które znałaś z dzieciństwa?

Książka Uwikłani w rodzinne schematy Anny Paluszek i Jacka Rydlewskiego pozwala nie tylko dostrzec te mechanizmy, ale przede wszystkim zrozumieć ich źródła oraz sens. Autorzy, doświadczeni psychoterapeuci, pokazują, że rodzina to system – sieć powiązań emocjonalnych, lojalności, niewypowiedzianych słów i ukrytych oczekiwań, które wpływają na każdy aspekt naszego dorosłego życia. Często nie zdajemy sobie sprawy, że nosimy w sobie przekazy międzypokoleniowe, takie jak:

Niczego ci w życiu nie brakuje, a mnie było gorzej, więc przestań marudzić.

To zdania, które często słyszeliśmy, ale ich ciężar odczuwamy jeszcze po latach.

Paluszek i Rydlewski w przystępny sposób tłumaczą złożone koncepcje terapii systemowej: schematy adaptacyjne, role rodzinne, lojalności, dynamikę systemową czy funkcjonowanie „czarnej owcy” w rodzinie. Co ważne, nie są to teoretyczne rozważania, ale poparte historiami z gabinetu, które pozwalają czytelnikowi odnaleźć fragmenty siebie w opisywanych przykładach.

Podczas lektury tej książki poczułam całą paletę emocji – od złości i żalu po ulgę i wdzięczność, że ktoś w końcu potrafił nazwać to, co było niewypowiedziane. Zrozumiałam, jak powtarzałam wzorce wyniesione z domu, nawet gdy bardzo chciałam ich uniknąć, oraz jak czasem moja potrzeba ucieczki od schematów była kolejnym schematem. Autorzy nie obiecują cudownej przemiany ani natychmiastowej ulgi. Zamiast tego zapraszają czytelnika w podróż – często trudną, pełną wglądów, ale prowadzącą do świadomej zmiany i budowania lepszego życia.

Dla kogo jest ta książka? Dla osób, które czują, że utknęły w powtarzających się wzorcach w relacjach rodzinnych lub partnerskich. Dla rodziców, którzy chcą świadomie wychowywać dzieci bez przenoszenia na nie swojego bólu i lęków. Dla osób, które odczuwają w dorosłym życiu nieuzasadnione poczucie winy, wstyd lub lęk, nie rozumiejąc ich źródeł. Dla wszystkich, którzy chcą zrozumieć siebie, swoją historię i znaleźć nadzieję na zmianę.

Uwikłani w rodzinne schematy to książka, która otwiera oczy i serce. Zamiast gotowych recept pokazuje, jak z odwagą spojrzeć na siebie i swoją historię, zrozumieć źródła swoich emocji i reakcji oraz nauczyć się przerywać dziedziczone wzorce. Daje nadzieję, ale równocześnie uczy, że zmiana wymaga pracy, czasu i często wsparcia terapeutycznego.

Dla mnie była to książka, która pomogła mi zrozumieć wiele moich reakcji i emocji, a także dała poczucie, że nawet z najtrudniejszych schematów można się wyzwolić. Polecam ją każdemu, kto pragnie żyć bardziej świadomie, spokojniej i w zgodzie ze sobą.